چیست؟
SSD یا به عبارت دیگر Solid State Disk، منبع ذخیره سازی است که از نیمه رساناهای حالت جامد تشکیل شده است. از این تکنولوژی در ساخت حافظه های Flash نیز استفاده می شود به همین دلیل برخی SSD را حافظه Flash می نامند.
SSD ها امتیازات بیشتری نسبت به هارد دیسک ها دارند و تصور اینکه روزی جایگزین هارد دیسک در نوت بوک ها و کامپیوترهای شخصی شوند بسیار طبیعی است. بخصوص اینکه کاهش قیمت مداوم SSD این تصور را به واقعیت نزدیک تر کرده است.

هارد دیسکهای حالت جامد چیست؟
هارد دیسک جامد SSD یا solid state drive، به هارد دیسکی گفته می شود که در آن هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد. همانطور که میدانیم هارد دیسک های معمولی دارای چندین دیسک گردان و هد متحرک هستند . هارد دیسک های جامد از نظر ابعاد و شکل ظاهری مشابه هارد دیسک های معمولی هستند، فقط قطعات متحرک را ندارند و به جای آنها از حافظه های فلش و حافظه های SDRAM در هارد های جامد استفاده میشود.

- این هارد ها به دلیل نداشتن قطعه متحرک زمان تاخیر بسیار کمتری نسبت به هارد های معمولی دارند.
- از لحاظ مصرف انرژی و تولید حرارت در کامپیوتر ، هارد دیسک های جامد به مراتب انرژی کمتری مصرف می کنند و حرارت کمتری نیز تولید می کنند که از این جهت استفاده آنها در کامپیوتر های لپ تاپ
بسیار ایده آل و مقرون به صرفه است.
- هاردهای جامد از نظرقیمت ، در هنگام عرضه اولیه نسبت به هارد های معمولی ، قیمت قابل توجهی خواهند داشت.

شرکت سامسونگ سری جدیدی از رسانه های حافظه مبتنی بر فناوری flash را به تازگی به بازار عرضه کرده است که قرار است جایگزین درایو های سنتی هارد دیسک شوند. هارد دیسک های جدید SSD (دیسک های با حالت پایدار - solid-state disk) نام دارند و در ساختار آنها از تراشه های حافظه NAND بجای سیستم ذخیره سازی مکانیکی استفاده شده است. استفاده از این فناوری باعث صرفه جویی در مصرف انرژی برق این هارد دیسک ها می شود و نرخ ذخیره سازی داده در آنها را نیز افزایش می دهد.

سری اول از این هارد دیسک ها با ظرفیت 16 گیگا بایت و 16 تراشه حافظه NAND 8 گیگا بایتی عرضه شده است. قیمت این رسانه با توجه با قیمت تقریبی چنین تراشه هایی در بازار حدودا 900 دلار خواهد بود.
مهمترین مزیت هارد دیسک های جدید میزان استفاده کم آنها از انرژی برق است. بطوری که میزان برق استفاده شده در آنها تنها 5 درصد هارد دیسک های معمولی است. از نظر وزن نیز, هارد دیسک های معمولی بیش از 2 برابر از آنها سنگین تر هستند. حافظه جدید قابلیت خواندن 57 مگا بایت اطلاعات را در هر ثانیه دارد. این هارد دیسک همچنین می تواند با سرعت 32 مگا بر ثانیه داده ها را در خود ذخیره کند. البته سامسونگ اشاره ای به چگونگی مکانیسم این کار نکرده است.

یکی دیگر از برتری های این حافظه نسبت به هارد دیسک های معمولی مقاومت بیشتر آنها در برابر شرایط نامساعد محیطی و شوک های الکتریکی است. علت آن هم عدم استفاده از قطعات جدا شونده است. چنین مزیتی موجب می شود تا این حافظه برای استفاده در زمینه های صنعتی و نظامی – که ممکن است در آنها شرایط عادی کاری وجود نداشته باشد- بسیار کارا باشد. از دیگر مزیت های هارد دیسک جدید بی صدا بودن آنها در زمان کار است و گرمای تولید شده توسط آنها در مقایسه به حافظه های سنتی بسیار کمتر است.

شرکت سامسونگ پیش بینی کرده است حافظه های جدید بطور گسترده ای در دستگاه های پورتال نظیر لپ تاپ ها و کامپیوتر های جیبی مورد استفاده قرار بگیرد. سامسونگ قصد دارد در اولین مرحله تولید انبوه حافظه جدید, آنها را در سه سایز گنجایش حافظه روانه بازار کند. هارد دیسک های 4 و 8 گیگا بایتی با اندازه 1.8 اینچ و هارد دیسک 16 گیگا بایتی با اندازه 2.5 اینچ.

در گزارش رسمی این شرکت اعلام شده است که علت تاخیر این شرکت در ارائه هارد دیسک های Falsh, اختلاف قیمت چشمگیر آنها در مقایسه با هارد دیسک های معمولی است. هر چند در حال حاضر هم اختلاف قیمت این دو رسانه بسیار بالاست اما هر روزه ما شاهد کاهش قیمت آنها و برقراری نوعی توازن هستیم که موجب می شود کاربران به خرید چنین هارد دیسک هایی ترغیب کند.

شاید بتوان اختلاف قیمت بین این هارد دیسک ها را اختلاف قیمت بین مانیتور های LCD و معمولی در سال های نه چندان دور مقایسه کرد که به مرور زمان و با کاهش اختلاف آنها کاربران به سوی استفاده از مانیتور های LCD جذب شدند. مدیران شرکت سامسونگ معتقد هستند که هارد دیسک های SSD در سال های آینده از لحاظ قیمت و گنجایش حافظه قادر به رقابت به ریز هارد دیسک های فعلی (Micro Hard Disk) موجود در بازار هستند. تولید انبوه هارد دیسک های SSD در تابستان امسال و در ماه آگوست آغاز خواهد شد.

تاریخچه SSD
SSD ها سابقهای طولانی دارند، ولی عملا از سال 1995 به معنای امروزی به کار گرفته شدند و از سال 2007 رواج پیدا کردند. استفاده از آنها در ابتدا محدود به صنایع نظامی و هوافضا بود، ولی امروزه در اختیار کاربرانمعمولی نیز هستند.
بر اساس بازار فروش و برنامهریزیهای تولیدکنندهها، میتوان انتظار داشت که SSD ها در آینده رواج بیشتری SSD بر اساس بازار فروش و برنامهریزیهای تولیدکنندهها، میتوان انتظار داشت که پیدا کنند.

انواع SSD
SSD ها دو نوع کلی دارند؛ یکی از آنها بر پایه حافظه های FLASH تولید میشود و دیگری بر پایه DRAM K نوع اول برای حفظ اطلاعات نیاز به انرژی ندارد، در حالی که دومی اینچنین نیست. SSD های نوع DRAM معمولا با نوعی باتری، خازن یا تغذیه کننده دیگری تولید میشوند تا دچار مشکل نشوند.
آنچه امروزه به عنوان SSD شناخته میشود، عمدتاً SSD های مبتنی بر حافظه های فلش هستند امتیاز SSD های مبتنی بر DRAM سرعت بالاترشان است.

تفاوت SSD و HDD
نقطه قوت SSD ، توان مصرفی کم
SSD برای افزایش فضای ذخیره سازی، HDD مشکلات را ندارد. چراکه در HDD برای افزایش حجم، سازنده ها ناگزیرند از صفحات بیشتری استفاده نمایند و وقتی تعداد صفحات زیاد می شود، به دلیل اینکه فضای داخل HDD کاملا ایزوله است و هوای داخل آن نیز محدود است، با چرخش سریع صفحات، گرمای بیشتری نیز تولید می شود که برای استفاده در نوت بوک این مشکل بزرگی است و این همان چیزی است که شرکت های سازنده سعی در بهبود اجرا و سرعت آن دارند.
یکی از برتری های SSD نسبت به HDD، توان مصرفی آن است و نیز از نظر سایز در ظرفیت برابر از HDD کوچک تر است.

نقاط ضعف SSD
در مقابل، SSD نقاط ضعفی هم نسبت به دارد:

1-عدم بازیابی اطلاعات: یکی از نقاط ضعف SSD عدم امکان بازیابی داده ها است. زمانیکه HDD از کار می افتد کارشناسان اغلب قادرند حداقل مقداری از داده ها را بازیابی کنند ( البته این وابسته به علل خرابی و شرایط فیزیکی صفحه ها دارد) که این امکان در SSD ها وجود ندارد.
2-تعداد دفعات نوشتن: نکته بعدی، عمر مفید SSDهاست که از نظرWrite Cycle (تعداد دفعات نوشتن) نسبت به HDDها عمر کمتری دارد.
3-ظرفیت: نهایتا اینکه در حال حاضر SSD از لحاظ ظرفیت توانایی رقابت با را ندارد اما این محدودیت موقتی است و در آینده رفع خواهد شد.

برتری SSD بر HDD در هنگام بازنویسی فایل
SSD از نظر نرم افزاری کاملا با HDD سازگاری دارد بطوریکه می تواند در هر کاری جایگزین HDD شود. در بخش مدیریت فایل نیز تفاوت هایی جزئی بین HDD و SSD وجود دارد.
در این خصوص می توان به این نکته اشاره کرد که در HDD، هنگام بازنویسی فایل فایل در همان جای قبلی کپی می شود. در این حالت اگر اشتباهی رخ دهد گاهی سبب نابود شدن داده ها می شود اما در SSD ، هنگام بازنویسی فایل فایل در یک موقعیت جدید کپی و سپس فایل های اصلی (قدیمی) حذف می شوند.
بنابراین اگر هنگام بازنویسی فایل ها اشتباهی رخ دهد فایل های اصلی به صورت دست نخورده باقی می مانند که این باعث کاهش احتمال از بین رفتن داده ها می شود.
در حال حاضر ویندوز تفاوتی میان HDD و SSD قائل نمی شود اگرچه گفته شده که سعی در استفاده بهینه از دارد.

تصویری از آینده
اینکه آیا SSD جایگزین HDD در تمامی کاربردها خواهد شد یا نه هنوز مشخص نیست. اگرچه در برخی کاربردها SSD به جای HDD به فروش می رسد ( مثل حافظه های قابل حمل USB با ظرفیت 40 و 80 گیگا بایت که در ساختار آنها از SSD استفاده شده است) اما در برخی از ابزارها هنوز HDD به عنوان ذخیره اصلی کاربرد دارد.
قیمت گذاری سازنده های SSD نقش اصلی را در این تغییرات خواهد داشت ، اگرچه مصرف انرژی مقاومت و سرعت انتقال اطلاعات در جایگزینی SSD بی تأثیر نخواهد بود.
اگر کاهش قیمت SSD همچنان ادامه داشته باشد باید منتظر جایگزینی کلی SSD به جای HDD باشیم.
موسسه تحقیقات Gartner برآورد می کند که تا سال 2010 بیش از 32 میلیون نوت بوک، از SSD به عنوان وسیله ذخره سازی (به جای HDD ) استفاده کنند.

از عوامل مهم استفاده از SSD در نوت بوک های نسل آینده، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- قابلیت اطمینان: به دلیل اینکه SSD هیچ قسمت متحرکی ندارد پس درصد خرابی آن در اثر ضربه کمتر است. اگر یک نوت بوک به زمین بیفتد احتمال صدمه دیدن HDD بسیار زیاد است زیرا ممکن است که هد با صفحه تماس پیدا کند.

- قیمت: اواخر دهه 1990تکنولوژی SSD برای کاربردهای عملی که نیاز به اطمینان زیادی داشت مورد استفاده قرار می گرفت، زیرا 1 مگابایت حافظه فلش چند صد دلار هزینه داشت اما امروز 1 گیگابایت از حافظه